Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) düzenlemesinin yürürlüğe girmesiyle gözler düzenlemenin işleyişine çevrildi. ‘Kıdem tazminatı ne olacak, ‘ilk maaşlar ne zaman’ ve ‘işe döneceklerde hak kaybı olur mu’, yanıtı en çok merak edilen sorular oldu.
Sosyal Güvenlik Müşavirleri Derneği Başkanı Mali Müşavir Emin Yılmaz’ın verdiği bilgilere göre, 8 Eylül 1999 tarihinden önce işe giren SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı kapsamındakilerin belirtilen prim gün sayısını tamamlamış olması gerekiyor. Başvuru için yaş sınırı bulunmuyor.
Başvuru yapıldıktan sonra ilk maaşlar takip eden aydan itibaren hak ediliyor. İş Kanunu’na göre, emekli olan işçilerin, son işyerindeki çalışmaları karşılığı hak etmiş oldukları kıdem tazminatını alma hakkı bulunuyor.
Bu kapsamda işverenlere Kredi Garanti Fonu’ndan destek de veriliyor. Sosyal Güvenlik Müşaviri Emin Yılmaz, bu noktada 8 Kod’a dikkat çekerek şu bilgileri verdi: “1’den 50’ye kadar kodlar var. 8 Kod emeklilik nedeniyle çıkışı kapsıyor. Farklı bir kod ile de çıkış vermek emekliliğe engel değil ancak 8 Kod işverenle çalışan arasındaki kıdem tazminatı konusunda kanıt olur. Farklı bir kod ile çıkış verilirse kıdem tazminatı yanabilir. Bu da iş mahkemelerine yansır.”
İşe dönüşte 30 gün şartı
Çalışan aynı gün tahsis talebinde bulunması halinde ertesi gün yeniden sosyal güvenlik destek primine tabi bildirim yaparak aynı işyerinde aralıksız çalışmaya devam edebilecek. Öte yandan, EYT kapsamında emekli olanlar, 30 gün içinde aynı iş yerinde çalışmaya başlamaları halinde yüzde 5 oranında sosyal güvenlik destek primi indirimi hakkından yararlanabiliyor.
Bu destek tek sefer için geçerli. Yani işe giriş-çıkış yapıp tekrar başvuru yapıldığında geçerli değil. Ayrıca farklı bir iş yerinde iş başı yapanlar da yüzde 5’lik prim desteğinden yararlanamıyor. Emin Yılmaz, bu noktada da 30 günün aşılması halinde hak kaybı olacağına dikkat çekiyor. Emeklilik sonrası çalışmaya devam etmek isteyenlerin dilekçe vermeden önce tekrar çalışmak istediği konusunda işverenle konuşması gerekiyor.
Çünkü emeklilik dilekçesiyle iş sözleşmesi otomatik feshediliyor. Bu da yeni bir iş sözleşmesi imzalamayı gerektiriyor. Sosyal Güvenlik Müşaviri Emin Yılmaz, bu noktada sözleşmelerdeki özel maddelere dikkat çekiyor. Çünkü mevcut iş sözleşmesinde ‘emeklilikten sonra bu iş yerinde çalışamaz’ gibi bir madde varsa tekrar işe dönmek zorlaşıyor. Bu nedenle emekli, dilekçesi öncesinde işverenle anlaşmalı.
18 yaş için sınırlama yok
EYT’ye ’18 yaşından önce sigortalı olanlar yararlanamaz’ gibi yanlış bir algı oluştuğunu aktaran Sosyal Güvenlik Müşaviri Emin Yılmaz, “18 yaşın altında olanların prim günleri hizmet gününe eklenir” diye konuştu.
“Maaş ve izinler düşebilir”
Yeniden çalışmaya başlayacaklarda kıdem tazminatı sorunu olabileceğine işaret eden SGK Uzmanı Ali Duman ise, “Yeniden işe başladığında işveren kıdem tazminatını aylara bölebilir. Bununla ilgili bir düzenleme yok. Bu da arzu edilmeyen bir durum olur” diye konuştu.
Şırnak’ta asayiş ve kaçakçılık operasyonu: 52 gözaltı