Türkiye Tek Yürek’ bağışlarıyla kaç daire yapılabilir? Ä°ÅŸin uzmanından bir tahmin geldi

KahramanmaraÅŸ merkezli depremler sonrası 10 ilde ağır hasar oluÅŸtu. Depremden dolayı binlerce can kaybı yaÅŸandı. Depremden etkilenen 10 ilin yeniden ayaÄŸa kaldırılması için Türkiye tek yürek oldu. Tüm televizyon kanallarından ortak yayınlanan Türkiye Tek Yürek kampanyasında 115 milyar lirayı aÅŸan bağış toplandı. Yaraları sarmaya bir nebze de olsa destek vermek isteÄŸiyle Türkiye’nin her köşesinden bağış ve yardım yaÄŸdı.

“BÄ°R KAMPANYA DA Ä°STANBUL İÇİN YAPILMALI”

Ancak sadece deprem sonrasında deÄŸil öncesinde de önlem almak gerekiyor. Ä°stanbul Aydın Ãœniversitesi Mühendislik Fakültesi Dr. Öğretim Ãœyesi Hakan Koman, beklenen Ä°stanbul depremi öncesinde önemli bir çaÄŸrıda bulundu. Koman, Ä°stanbul’daki 1999 yılı öncesi tüm binalarda güçlendirme çalışmaları için kampanya baÅŸlatılması gerektiÄŸinin altını çizdi. Koman, “Ä°stanbul için konuÅŸursak 1999 yılı öncesi tüm binalarda güçlendirme kampanyası baÅŸlatılması gerekiyor. GüçlendirilmiÅŸ yapı ülkemizde pek tercih edilmiyor fakat yeni yapılmış bir bina kadar dayanıklı olabilir ve maliyeti daha az olur. Bu yaÅŸanan depremde yeni binaların bile yıkıldığını gördük. Ä°stediÄŸim bir kampanyada Ä°stanbul için yapılsın ve ÅŸehrimizi depreme hazırlayalım” dedi.

” alt=”” aria-hidden=”true” />

“115 MÄ°LYAR Ä°LE KAYBEDÄ°LEN BÄ°NALARIN YÃœZDE 30’UNU YAPABÄ°LÄ°RÄ°Z”

Koman, toplanan 115 milyar lira ile kaybedilen yapıların yüzde 30’unun yeniden inÅŸa edilebileceÄŸini belirterek, “Çevre ve Åžehircilik Bakanlığının Mimarlık ve Mühendislik için rakamlarını baz alırsak konut türü bir yapının metrekare maliyeti 6 bin 850 liradan hesap edilirse 100 metrekarelik bir konut yaptığımızı var sayalım; buna göre yaklaşık 170 bin daire yapılabilir. Bir binada 10 daire düşünürsek toplamda 17 bin bina yapılabilir. Deprem yaÅŸanan illerde toplam 60 bin yıkılan ve ağır hasarlı yapı olduÄŸunu biliyoruz. Kaybedilen binaların bu durumda yaklaşık yüzde 30’unu bu bağışlarla karşılayabiliriz. Bu deprem Kocaeli ve Düzce depremlerine göre yapılarda daha kuvvetli bir ivme oluÅŸturdu. Tasarım esnasında yapıların hasar alacağını baÅŸtan kabul ettiÄŸimiz için bu problem deÄŸil” ÅŸeklinde konuÅŸtu.

” alt=”” aria-hidden=”true” />

“2013 ÖNCESÄ°NDE YAPILAN BÄ°NALAR ÇOK RÄ°SKLÄ°”

Türkiye’de riskli yapı stokunun çok fazla olduÄŸunu anlatan Koman, “Özellikle 2013 öncesi binalar çok riskli. Deprem yönetmeliklerinin mantığı yapıların hiç hasar almaması deÄŸildir. Büyük depremler olduÄŸunda yapılar hasar alacaktır fakat insanlar içinden saÄŸ çıkacaktır. Bizim depremle ilgili hedefimiz bu” diye konuÅŸtu.

” alt=”” aria-hidden=”true” />

“PERDE DUVARLI YAPILAR DEPREMDE AYAKTA KALDI”

Türkiye’de ÅŸantiyelerdeki demir işçiliÄŸinin gerektiÄŸi gibi yapılmadığına dikkat çeken Koman, “1967 Adapazarı, 1999 Kocaeli, Düzce depremi, 2011 Van depremi ve 2023 KahramanmaraÅŸ depreminde de gördüğümüz üzere demir işçiliÄŸini kaliteli yapamadığımız için ve denetimin eksik olduÄŸu için bu dediÄŸimiz durumu saÄŸlayamıyoruz. O zaman bizim baÅŸka bir strateji geliÅŸtirmemiz gerekiyor. Benim önerim; yapılara betonarme perde duvar konulmalı. Gördük ki; TOKÄ° evlerinde yıkım az oldu. Çünkü betonarme perde duvar güçlü ve hatalara toleranslı yapılardır. Perde duvarlı yapılar depremde ayakta kaldı. Bu durumu yaÅŸadığımız depremde de gördük. Bunu her binaya uygulayabiliriz tecrübemizde bu konuda var. Ä°lk etapta perde duvar yapımını çoÄŸaltmamız lazım” dedi.

“KARBON FÄ°BER SARGI KOLONUN KESMEDEN DOLAYI KIRILMAMASINI SAÄžLIYOR”

Hali hazırdaki yapıların birçok yöntem bulunduÄŸunu anlatan Koman, “Mevcut yapıları depreme dayanıklı hale getirmek için yenilikçi yöntemlerden birisi olan karbon fiber sargılarla kolonlar sarılabilir. Yapılara sönümleyici ve izolatör eklenebilir. Karbon fiber sargı kolonun kesmeden dolayı kırılmamasını saÄŸlıyor. Depremlerde gördüğümüz katların üst üste yıkılması durumunun önüne geçiyor. Bunun sayesinde yapının hasar alıp yıkılmamasına imkan saÄŸlıyor. Yapı yönetmeliÄŸinde bir problem yok, sorun iÅŸleyiÅŸtedir. Biz yapıların hasar alacağını baÅŸtan kabul ediyoruz ve buna göre tasarımı yapıyoruz. Betonarme sünek tasarım ÅŸartlarına uyulsaydı, kolanlar kesme kırılmasıyla kırılmazdı, katlar üst üste yıkılırdı, bina ayakta kalırdı. Yapı terk edilebilirdi” diye bilgi verdi.